Stuurgroep Sint-Andries

Steeds meer gezinnen willen, naargelang het seizoen, lekker vers en natuurlijk voedsel op tafel: groenten, fruit, honing, vis … van gemotiveerde producenten. De vzw Voedselteams (185 in Vlaanderen) is de overkoepelende organisatie om de voedselkilometers tot een minimum te herleiden en stimuleert lokale en kleinschalige voedselproductie. Ze bevordert ook het contact tussen boer en consument.

De ecologische en sociale aanpak van de producenten staat dus centraal. Zo hebben ze aandacht voor de herkomst van hun grondsto en en de biodiversiteit en beperken ze het verpakkingsmateriaal. Het overgrote deel zijn biologische producten.

Bij een voedselteam kies je niet a priori voor de goedkoopste optie. Goedkoper is niet altijd beter. Sommige producten zijn iets duurder, omdat ze biologisch zijn, maar vaak zijn ze goedkoper dan in een biowinkel. Van die rechtstreekse verkoop tegen een faire prijs worden ook de lokale boeren beter.

Het voedselteam Anzui in de wijk is opgericht in juni 2011 en telt nu een 30-tal leden. De bestellingen worden elke dinsdag afgehaald tussen 18 en 19 uur in het depot in de Beeldhouwerstraat 46 (Mandragora, een winkel met natuurlijke kleding en speelgoed). Een ploegje van een 7-tal vrijwilligers organiseert het depot in een beurtrol.

Toeng dat kik gistere wat statistiks-kes oepzocht oep manne computer, kree kik ineens krollende uitten- des. En wette woroem? Awel ‘k zag da de appartemente ba ons de 2de durste zen van iel ’t stad. Dan got oewe neus toch krolle van erhad (en da wilt ba ma wa zegge) as ge zie dat god en Klein Pirreke ier wilt kome woene en der veel solle veur wille geven. On den andere kant vrij de dan wer krollende tene van schompte. Ons wijk weurd zoe duur dat zelfs de deurgestudeerde achterkleinmannen van Mie Citroen ier gien huizeke mier kunnen koepe oemda ‘t zoe duur is geweurre, zelfs geen kruipkot kunne ze nog koepe!

Kweet’et, ’t is oep aare loepe. Langst den ene kant moete content zen dat der nief volk bakomt. Ze brenge sengs en ideeje in ons wijek. Mor langst den andere kant weure de oersproenkelakke mense weggejaagd. ’t Is allemol begonne toeng ons kwartier verviel. De Boeksteeg was een duidelijk veurbeld. De winkels stoenge allemol leeg, gien kat wou ier nog kome winkele. Ge zou veur minder, gelak de bla eture van de Frut der ba inge, wa den schand! In iel de wijek blotte van veul huize de varef af! En on de koi moeste zelf de dikke mense oeplette da ze nie deur de splete van de kassaie wiere opgegeten. Ge kon as surplus mier vertrouwe oep de roei lampe dan oep de straatlampe van ’t stad. Mor der ware nog e paar mense die in ons buurt bleven geloeve en farem investeerde en vochte veur een beter oemgeving. En zoe wier ons wijek een deurep in ’t stad. Eun deurep met eun karek gelak ne kathedraal en een plain wor de gebouwe van de vuilkar de pleuts “toe be” wiere . En da volkse geveul was oek oepgevalle ba de mensen die oeit neur den buite ware verhuisd oemda da toch veul beter was voer de klein manne. Mor na da de manne uit thuis ware, wouwe ze terug neur ’t stad. ’t Zuid was misschien wel beter voer op de CV mor da was te duur geweur- re. En zoe kwam ons cimineel Sint Andries int vizier. ’t Begon on den blawe stien en mier en mier kwam de nie ou neur ‘t centrum van ons wijek. Ja, zoe pakte de mayonaise nie mier, just gelak d’ander sauskes. Der at zelfs gien (vis)geurke meer on! Oek guurlijk mixte het niet mier goe, ons deurep kreeg getto’s soems zelfs met un eige poert en da accordeert ni zoe goe.

Onze wijk is internationaal uitgekozen als klimaatrobuust proeflabo: meer groen, minder CO2, bestand tegen wolkbreuken en hittegolven. Reden genoeg om eens te gaan praten met Nabilla Ait Daoud, schepen voor Jeugd, Leefmilieu, Kinderopvang en Dierenwelzijn.

Ze is schepen van de hele stad, maar wel erg betrokken bij onze wijk. Ooit startte ze op het Zuid in de Pacificatiestraat haar eigen broodjeszaak (met Italiaanse gerechten). Van op het Zuid zette ze, passerend door onze wijk, haar stappen naar het stadhuis. Leefmilieu op je boterham krijgen in een periode van transitie én klimaatadaptatie (meer hittegolven en wolkbreuken) is geen sinecure. Maar aan enthousiasme ontbreekt het haar zeker niet.

Net terug als spreker op de Energie- en Klimaatdag van de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten legt ze meteen haar doelstelling vast: “We hebben een burgemeestersconvenant ondertekend waarbij we ons engageren om tegen 2020 op het totale stedelijke grondgebied 20% minder CO2 uit te stoten in vergelijking met 2005. Maar voor de eigen stedelijke administratie leggen we die lat op 50%. En tegen 2050 willen we een klimaat-neutrale stad zijn. Maar je kan zoiets niet van boven naar on- der opleggen. Er is samenwerking nodig tussen technici, ondernemingen en burgers, samen met de overheid. Zowel federaal, Vlaams als lokaal.”

– Onze wijk is wel apart?

Zeer zeker, er zijn zo vele verenigingen die zich met allerlei dingen bezighouden en zeker met het klimaat. Daardoor is Sint-Andries een heel geëngageerde wijk met vele initiatieven, een soort proeflabo. Daarom wil ik de initiatieven in de wijk zoveel mogelijk steunen. Ook de Kammenstraat geniet als duurzame winkelstraat belangstelling tot in het buitenland. De ‘open deuren’ werden uitgetest, er wordt gewerkt aan een app om zich makkelijker in de stad te verplaatsen en aan sensoren om de straat- en etalageverlichting enkel in te schakelen, wanneer er beweging is.

– Nog een ander concreet plan?

We zijn nu aan het bekijken of de brandweer cursussen zelfredzaamheid voor de bewoners kan organiseren, want bij wolkbreuken moet die op hetzelfde moment overal zijn. Met groendaken en regentuinen kan men voorkomen dat de riolen overlopen. Er wordt ook gekeken of hulpverleners of buren senioren kunnen bijstaan en/of controleren bij wateroverlast of hit- tegolven. Door dompelpomp-delen toe te passen, kan de brandweer eerst de urgentste zaken aanpakken.

– Is er geen spanning tussen stede- lijkheid, groen en milieu?

Sint-Andries is vrij dicht bebouwd en dus is het zeer apart dat er toch nog zo veel groen is, hoewel het nog meer mag zijn. Het idee van een groendak met een voetbalveld op het dak van de Habbekrats is een goed idee, maar ik zou dat nog veel breder zien en er bv. ook zitbanken op plaatsen, zodat het een ontmoetingsplaats wordt voor jongeren en ouderen. In plaats van tegenstellingen te creëren, breng je mensen bij mekaar.

– Vormen milieu en consumptie (economie) geen spanning?

We moeten niet minder consumeren, maar op een meer doordachte en bewustere manier. Op ons kooppatroon letten en enkel lokale seizoensgroenten kopen. Letten op het land van oorsprong en het aantal kilometers dat het product heeft afgelegd. Zo vermindert de economie niet, maar verschuift ze naar vleesvervangers, alternatieve kookboeken, bioshops, voedselteams, verpakkingsloze winkels en zo. Hierdoor gaan mensen ook meer nadenken over hun consumptiepatroon.

– Is autoluw niet beter dan de lage-emissiezone?

Voor het effect op de gezondheid is er een haalbaarheidsstudie gemaakt. Door de lage-emissiezone gaan mensen ook zelf meer nadenken over hun auto. Het andere probleem, brommers met extreme lawaaioverlast, open knalpotten e.d., hebben intussen ook een nummerplaat gekregen, waardoor er meer controle kan gebeuren. Maar dat is meer een samenlevingsprobleem, een mentaliteit, net zoals de hondenpoep. Toch ga ik het probleem mee naar het college nemen.

– Wat droomt u voor de wijk?

Nieuw Zuid is van nul begonnen. In Sint-Andries kan dat niet. Maar alle kleine beetjes helpen: geveltuinen, zuinige lampen, hergebruik. Op lange termijn: groendaken, waterbuffering en -recuperatie en warmterecuperatie.

– Wat doet u zelf?

Letten op heel veel kleine dingen: de lampen in huis, het energielabel van m’n toestellen, zuinig verwarmen, niet het hele jaar aardbeien, boontjes of ananas eten, maar eten volgens de seizoenen. Ik kan er soms heel ver in gaan, zoals de nietjes uit papier halen, voor ze worden gesorteerd of het gaspedaal lossen in het vooruitzicht van een stoplicht. En op de duur wordt dat een gewoonte, een automatisme. Zo kunnen vele kleine dingen een groot effect hebben. Ik ben ook nooit een grote vleeseter geweest.

– Uw lievelingsrecept?

De groentecurry van Pascale Naessens met pompoen, linzen, kikkererwten en courgettes.

Uiteindelijk kabbelt het gesprek verder over lekker eten en gezonde voeding. Na enkele omwegen gaat het over onze regelmatige kook- evenementen in het coStA. En ja, Nabilla ziet het zitten. Op 14 oktober komt ze er koken voor de wijk- bewoners. Hou het programma van het coStA dus in ’t oog. (Nico Volckeryck)

In het kader van Klimaatrobuust Sint-Andries wordt in allerlei werkgroepen met STADSLAB 2050 samengewerkt aan diverse toekomstplannen. Zowel stadsambtenaren, deskundigen, bewoners als verenigingen nemen hieraan deel.

We pikken er twee thema’s uit: hittestress en wolkbreuken en maken een korte rondleiding langs enkele projecten uit de pijplijn om ons klimatologisch bewustzijn aan te scherpen.

Alleenwonende senioren

Alarmsignalen van uitdroging tijdens hittegolven zijn een droge mond, abnormale dorst, hoofdpijn, krampen in de buik, armen of benen, donkerder gekleurde urine, rusteloosheid en slapeloosheid. Dit kan leiden tot uitputting met als signalen: een zwak en vermoeid gevoel, duizeligheid en een snelle polsslag. Vooral voor alleenwonende senioren blijkt er nood aan een infofolder die langs verschillende diensten kan worden verdeeld: thuiszorgdiensten van de verpleging, poetsdiensten, apothekers en artsen van de wijk, dienstencentra en service ats van het ZNA. Wie wil meehelpen?

Wateroverlast beheersen

Over waterbeheer (in infiltreren, bufferen en recupereren) is veel te vertellen. Op het platte dak van Habbekrats in de Prekersstraat zou een (waterbufferend) groendak kunnen worden geplaatst met een kooivormige metalen omheining, zodat op het dak kan worden gevoetbald. De noordelijke zijmuur in de Van Craesbeeckstraat zou volledig kunnen worden beplant met een verticaal mosveld.

Wolkbreukbeheer

Om tijdens wolkbreuken overstromingen te voorkomen kan het regenwater op verschillende manieren worden gebufferd en na- dien afgevoerd/gerecycleerd. Het afvoergat van een groendak kan met een 20 cm hoog buisje worden verhoogd. Onderaan bevindt zich een klein gaatje waardoor het water, over 24 uur gespreid, in de afvoerbuis kan stromen. Groendaken hebben nu ook een drainagelaag met waterreservoir. Een ander project: de kelder onder de alom gekende bunker in de Van Craesbeeckstraat is 8 meter diep. Deze kan worden gevuld met regenwater om 100 toiletten van de sociale blokken te spoelen. 30% van het huishoudelijk waterverbruik jagen we door de wc-pot. Dit is jaarlijks ongeveer 12 000 liter per persoon.

Bufferen

Voetpaden laten het water steeds naar de goot vloeien. Een holle i.p.v. een bolle rijweg met spleten tussen de klinkers laat het water in de aarde wegstromen. Een wadi met slokop. Nou moe? In Nederland wordt het al veelvuldig toegepast. ‘Wadi’ is de Arabische naam voor een vaak droogstaand rivierdal en is ook een acroniem van Water Afvoer Door Infiltratie: onder elk rioolputje komt een groot bufferopvangvat. Eenmaal dat volloopt, wordt het water gebufferd in een met grind en zand gevulde ruimte. Op straatniveau is dit een bewandelbaar grasveld. Een ondergrondse drainagebuis voert het water naar verderop gelegen bomen die anders te weinig water krijgen. Door droogte sneuvelt er in de Bergskes jaarlijks een boom. Zo zou die kunnen gered worden. En ook nog een gezonde boerenverstand-oplossing: ondergrondse afvoerbuizen van gaatjes  voorzien waardoor een deel van het regenwater stelselmatig in de grond kan verdwijnen.

Weer een kwartaal achter de rug, om het maar eens in boekhoudkundige termen te zeggen, want er zit weer een Gazet van Sint-Andries in jullie brievenbussen. Er is opnieuw hard gewerkt door onze redactie en de Stuurgroep om een aantal thema’s in de schijnwer-pers te zetten en ervoor te zorgen dat onze wijk is en blijft wat ze is: een gezellige wijk met vele mooie plekjes en gewoontes. Een van die mooie plekjes in onze wijk is jammer genoeg een stukje minder mooi geworden.

Wie herinnert zich in de Sint-Antoniusstraat de mooie roze winterbloeier van het Huizeken van Nazareth niet? Wel, op een morgen kreeg ik een aantal woedende telefoontjes van bewoners met uitspraken die ik hier niet ga herhalen, en wat bleek … de mooie winterbloeier die al jaren het tuintje in de Sint-Antoniusstraat sierde, was omgekapt en klaar om opgeruimd te worden. Ondertussen wordt nu alles in gereedheid gebracht om de betonmolens volop te laten draaien, zodat op de plek waar eens dit fraaie stukje groen microklimaat was, waarschijnlijk weer een piepklein en peperduur serviceflatje kan verrijzen. En dat staat toch wel in schril contrast met waar de rest van de wijk, de andere bewoners en de ondernemers, mee bezig zijn. Zij doen er alles aan om van Sint-Andries een klimaatrobuuste wijk te maken met heel wat groen in de buurt, zelfs eetbaar groen. Dat zorgde voor nieuwsgierigheid bij onze schepen voor Klimaat, Nabilla Ait Daoud. Na een mooie wandeling door de buurt om haar de vele initiatieven in de wijk te tonen – elders in onze krant lezen jullie hierover meer – strikten we de schepen om te komen koken voor onze wijkbewoners en als het kan, zelfs met de groenten die op vele plaatsen hier in de wijk worden gekweekt.

Er was nog ander volk van het Schoon Verdiep op bezoek in onze wijk. De schepen voor Stadsontwikkeling, Rob Van de Velde, kwam een aantal grote projecten toelich- ten die onze wijk te wachten staan. De Scheldekaaien zullen ter hoogte van Sint-Andries dan toch geen lelijke dijk krijgen, zoals eerst werd gevreesd, want die is ondertussen omgevormd tot een pareltje van een stedelijke tuin. En ook na de heraanleg van de gedempte Zuiderdokken kunnen we een stadstuin verwachten om U tegen te zeggen. Een andere bekommernis zijn de Fierensblokken. In april 2018 gaat de eerste spade in de grond en er zouden daar 125 betaalbare appartementen komen. Op zich een goede zaak. Alleen blijft de vraag of het in tijden van een tekort aan woningen nog wel kan dat er zo veel woningen bijna 10 jaar leeg staan in een wijk die zo enorm gegeerd is om er te kunnen gaan wonen. Enfin, de schepen heeft ons plechtig beloofd dat de bewoners zullen betrokken worden bij de projecten en het zou ook de bedoeling zijn om een ambtenaar aan te stellen die snel kan bijsturen in geval van overlast en die de wijk bovendien zal infor- meren over wat er zoal te gebeuren staat. Op zich is dit natuurlijk een goede zaak.
Namens de Stuurgroep en de redactie van de Gazet van Sint-Andries wens ik jullie een zeer mooie zomer toe en een welverdiende vakantie.(Nico Volckeryck , voorzitter Stuur- groep Sint-Andries)

Onze buurt, gelegen tussen het Centrum en het Zuid, werd vroeger de Parochie van Miserie genoemd. Daar is tegenwoordig – gelukkig maar! – niet veel meer van te merken en dat willen wij ook graag zo houden.
Daarom komen wij maandelijks bijeen om kleine ergernissen of samenlevingsproblemen te bespreken, maar ook en vooral om samen plannen te maken om het leven in onze wijk nog aangenamer te maken. Iedereen is welkom op de vergadering van de Stuurgroep die elke laatste woensdag van de maand om 20 uur plaatsvindt in het Cultureel Ontmoetingscentrum Sint-Andries (coStA).

Straatantennes om 19 uur

Een uurtje eerder komen op dezelfde plaats de Straatantennes bijeen. De Straatantennes of straatvrijwilligers zijn bewoners die zich inzetten om hun straat of plein zo leefbaar mogelijk te houden. Als er iets misloopt in de onmiddellijke omgeving waar ze wonen en dat kan niet meteen via een andere weg worden opgelost, dan kan het op de vergadering van de Straatantennes worden aangekaart. Dat kan gaan om typische problemen zoals parkeeroverlast of sluikstort of om andere kleine lokale problemen. Op de vergadering zijn vertegenwoordigers van de politie en de Stad aanwezig om mee een oplossing te zoeken en actie te ondernemen. De Stuurgroep en Straatantennes zijn dus open wijkfora waarop bewoners samenkomen. Om dat al- lemaal een beetje in goede banen te leiden en te organiseren, is een bestuur nodig. Nico Volckeryck is de voorzitter. Paul Struyf de ondervoorzitter en Marc Wiesé de secretaris. De Stuurgroep Sint-Andries geeft 4 keer per jaar deze Gazet van Sint-Andries uit.

Meer schouders, minder lasten

Daarom doen wij graag een warme oproep aan elke bewoner van Sint-Andries om naar de vergaderingen te komen en mee zijn zegje te doen. Het hoeft daarbij niet altijd om problemen te gaan. In Sint-Andries wordt veel gefeest en daar doet de Stuurgroep óók graag aan mee. Jaarlijks is er de uitreiking van de Gouden Neus voor een verdienstelijke bewoner, vereniging en ambtenaar. Verder zijn er buurtmaaltijden en een paaseierenraap voor de kinderen in de wijk. Meewerken? Aarzel niet om langs te komen op de volgende vergadering (28 juni en 27 september) of neem eens contact op via de website www.stuurgroepsintandries.be of het gsm-nummer 0496 25 97 45.